Những dòng tâm sự của người lính Việt Nam Cộng Hòa

Bài về cuốn nhật ký của Đặng Thùy Trâm của BBC đã trở thành bài được nhiều thính giả đón đọc nhất trong tháng chín và thính giả Trần Minh đã gửi cho BBC những dòng tâm sự của người anh, một người lính Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh trên chiến trường.

Cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm đã gây được nhiều sự chú ý ở Việt Nam

Các bạn thân mến!

Tôi là người ở miền nam, là em một người lính VNCH đã chết trong cuộc chiến. Tôi đã phải chứng kiến sự đau khổ day dứt của ba tôi cho đến khi ông trút hơi thở cuối cùng cũng vì chuyện này.

Khi anh tôi vào quân ngũ tôi còn nhỏ lắm không nhớ gì nhiều. Hình ảnh cuối cùng tôi nhớ được về anh ấy là một ngày cuối tháng Giêng năm 75 thì phải, trước khi ra khỏi nhà vào năm giờ sáng để về lại đơn vị, anh ấy có vào giường lúc tôi còn ngái ngủ hôn nhẹ lên má tôi rồi âm thầm ra đi không nói một lời nào... Anh ấy đã không bao giờ quay trở về.

Phải 10 năm sau 75 tôi mới bắt đầu đọc những lá thư anh ấy viết từ chiến trường về. Bây giờ tôi xin trích một vài đoạn trong vài bức thư để các bạn hiểu một người lính VNCH nghĩ gì hầu có thể so sánh với suy nghĩ của một người cộng sản như chị Trâm ở bên kia chiến tuyến.

Bản thân tôi rất tôn trọng thư của lính và nhật ký vì ưu điểm là nó chân thật nhưng khuyết điểm của nó lại là chủ quan do đó chưa thể gọi là văn học lịch sử được vì tính khái quát và sâu sắc của nó chưa cao:

Nam Can Noel 1970

Kính thưa ba má, Đêm nay là đêm 24/12. Ngồi trong lều, kê một thùng đạn làm bàn viết. Trên bàn có hai cây đèn cầy, một bidon nước trà, một chai rượu. Những món này con gởi mua từ trước với rất nhiều công phu. Trên bàn còn có ba cartes de noel. Một của ba má vừa nhận được hồi chiều. Chỗ con ngồi là một nền nhà cũ nền được đắp cao, đúng như ba chúc trong thiệp. Và con ngồi một mình, vừa nhấm rượu vừa viết thơ.

Lúc trước mình chấp nhận hiện tại để chờ một ngày mai tươi đẹp. Bây giờ không dám mơ ước đến thế nữa. Chỉ xin Trời Phật cho ngày mai đừng xấu hơn bây giờ là đủ rồi.

Chung quanh con anh em binh sĩ, người thì nằm trên võng, người thì ngồi gần bếp lửa được đốt lên vì trời lạnh. Mỗi người một ý nghĩ. Người thì quay về kỷ niệm để quên bớt hiện tại, người thì nghĩ đến vợ con. Văng vẳng từ những radio nhỏ những âm thanh giáo đường. Và nếu không có những âm thanh đó, thì không ai biết và nhớ đêm nay là đêm Noel trong chốn hoang vu này.

Riêng con thì nghĩ nhiều về những năm xưa. Những đêm Noel năm nào xin ba má lên nhà giòng dự lễ. Những năm lang thang ngoài đường nhìn qua những nhà có cây sapin nhưng vẫn thấy cuộc đời đẹp và đáng sống, chưa biết lo nên lòng thảnh thơi. Những đêm sương mù với biển người tấp nập đi nhà thờ. Lúc đó chạy theo những cái vô giá trị mà không biết mình đang sống trong một khung cảnh thiên đàng.

Bây giờ, hoài bão của con là được sống một cách rất tầm thường trong khung cảnh ấy. Con cũng cám ơn Thượng đế đã cho con sống những năm đẹp và đầy kỷ niệm ấy. Con cũng còn nghĩ đến những ngày vừa qua, những năm tháng sắp tới mà không thấy chỗ nào sáng sủa cả. Lúc trước mình chấp nhận hiện tại để chờ một ngày mai tươi đẹp. Bây giờ không dám mơ ước đến thế nữa. Chỉ xin Trời Phật cho ngày mai đừng xấu hơn bây giờ là đủ rồi.

Con người bây giờ không biết sợ lương tâm như xưa nữa mà chỉ còn sợ pháp luật mà thôi. Mà pháp luật làm sao khám phá tất cả những tội lỗi được. Những tệ trạng ngày nay cũng từ đó mà ra.

Năm ngoái, vào khoảng trước Noel con có trình cho ba rõ những quan niệm của con về trách nhiệm trong chiến tranh. Bao nhiêu tội lỗi rồi cuối cùng cũng đổ tội cho chiến tranh và ba đã nhắc cho con biết còn có lương tâm để phán đoán để buộc tội mình.

Thưa ba trong đêm thanh tịnh này, con xin trình tiếp những cảm nghĩ của con về vấn đề đó. Con người bây giờ theo con nghĩ, không còn lương tâm nữa. Tất cả những giá trị tinh thần và đạo lý đều bị đảo ngược. Theo Victor Hugo, Dieu c'est la consience. Và giáo dục cũng đã dạy con, mình tội lỗi khi lương tâm quyết định như vậy và không có hình phạt nào bằng sự ray rứt của nó. Nhưng bây giờ sau những năm lăn lóc ngoài đời cũng như trong quân ngũ con đã nhận thấy lương tâm giảm đi rất nhiều trong những người có giáo dục đạo lý và hầu như tắt hẳn nơi những người khác.

Con người bây giờ không biết sợ lương tâm như xưa nữa mà chỉ còn sợ pháp luật mà thôi. Mà pháp luật làm sao khám phá tất cả những tội lỗi được. Những tệ trạng ngày nay cũng từ đó mà ra.

Con xin kể một ít mà hình như rất nhiều người đều vấp phải: Sự tham lam. Lấy của không phải của mình, ăn cắp của những kẻ khác, tham nhũng hối lộ. Nạn cướp bóc, đào ngũ trốn quân dịch không một chút thẹn thùng. Tội mãi dâm dưới nhiều hình thức (từ bà lớn ngoại tình đến những cô chơi bời) Và còn rất nhiều điều khác người ta không làm chỉ vì sợ bị bắt chớ không! phải vì không nên làm...

Hoa kỳ 3-8-72

...Giai đoạn 2 của cuộc huấn luyện bắt đầu nên bận rộn. Dụng cụ huấn luyện đầy đủ và huấn luyện viên không khó như ở Việt Nam nên cứ tà tà. Tụi Mỹ vì không quen nên rên dữ lắm.

Chẳng hạn tuần tiễu trong rừng. Tương đối rừng ở đây thưa hơn ở VN. Chỉ có những bụi cây nho nhỏ dưới lớp cây cao, không có dây gai chằng chịt như xứ nhà. Di chuyển rất dễ nhưng những ông đồng minh vĩ đại thì rên dữ lắm vì không quen. Vấp lên vấp xuống mồ hôi lả chả. Thân xác quá to nên không lách dễ bằng người VN. Huấn luyện viên và cán bộ phần nhiều là đại uý hay thiếu tá, tận tâm vô cùng không phải chỉ tay năm ngón như bên mình. Họ chạy họ bò như khoá sinh.

Có những lúc nghe họ kể mà bực mình vì VC thì cũng là người VN và con thừa biết người lính cộng sản thua ai chứ không thua người Mỹ về đánh giặc. Chẳng qua họ nghèo mà thôi.

Tất cả đều có huy chương chiến dịch VN. Tuy nhiên vì họ là một dân tộc tự kiêu và háo thắng nên từ già đến trẻ đều hăng say. Lúc nào cũng đề cao mà không cảnh giác. Trong giờ huấn luyện họ thuật lại những trận mà họ một, VC mười mà vẫn thắng dễ dàng. Vì vậy khoá sinh rất tự tin, Quá tự tin và khinh địch. Có những lúc nghe họ kể mà bực mình vì VC thì cũng là người VN và con thừa biết người lính cộng sản thua ai chứ không thua người Mỹ về đánh giặc. Chẳng qua họ nghèo mà thôi. Họ huấn luyện sĩ quan để chiến đấu ở VN.

Thiết lập nguyên một làng VN với 10 nóc nhà, nằm bên bờ suối. Nhà tranh, tôle, ngói. Trông đẹp mắt. Họ là một dân tộc trẻ và háo thắng nên không hiểu nỗi tại sao người Mỹ lại rút lui khỏi VN mà không đổ toàn bộ lực lượng lên Đông Dương chẳng hạn, thanh toán vấn đề trong một tháng.

Họ không hiểu khi con không đeo huy chương. Họ hỏi con và yêu cầu con đeo trong những dịp đặc biệt. Mỗi lần đeo là con nhớ những kỷ niệm chết chóc. Một huy chương là một lần những người VN đôi bên đều nằm xuống.

Họ không hiểu rằng vũ lực không phải là mạnh nhất, rằng chiến tranh mà không có chính nghĩa thì không thắng được, rằng chiến tranh là sự tiếp tục của chính trị (la guerre est la continuation de la politique) Cũng vì háo thắng nên rất thích phô trương. Huy chương chẳng hạn. Mỗi người khi nhập ngũ đều có huy chương gọi là huy chương quốc phòng. Ai cũng đeo. Họ ao ước được qua VN để có nhiều huy chương hơn. Chẳng hạn như một đại uý có rất nhiều huy chương tuy tham chiến chừng1 hay 2 năm thôi.

Nếu bênmình mà có hệ thống huy chương như họ chắc không còn chỗ để đeo. Họ không hiểu khi con không đeo huy chương. Họ hỏi con và yêu cầu con đeo trong những dịp đặc biệt. Mỗi lần đeo là con nhớ những kỷ niệm chết chóc. Một huy chương là một lần những người VN đôi bên đều nằm xuống.

Hoa Kỳ 15-9-1972

Hôm kia con nhận được thơ ba, nhưng bận huấn luyện đi bãi cả ngày nên không tiện trả lời. Tuần này là tuần thứ 16 trong số 28 tuần ở Quantico. Con sẽ mãn khoá vào ngày 30-11-72. Cuộc huấn luyện bước qua giai đoạn 3, học tập ngoài bãi nhiều. Tuần trước thi giai đoạn 2. Một sĩ quan được đánh giá trên ba lãnh vực: Thi viết (họ gọi là acdemic) gồm chiến thuật, vũ khí v..v..,bản đồ và là phần quan trọng nhất. Phần thứ hai là Military skills(skill=habileté) gồm thể thao, chạy đoạn đương chiến binh, tác xa súng trường và súng lục. Phần thứ 3 là lãnh đạo chỉ huy. Phần này họ không đánh giá sĩ quan đồng minh.

Về phần academic con có điểm trung bình 95/100 điểm rất cao đối với Mỹ và hình như con dẫn đầu trong số sĩ quan đồng minh khoảng 14 người. Về phần military skills thì thua họ. Thành thật mà nói chúng con qua đây không phải để thi đua nên chẳng học, thức khuya như những người khác. Vì vậy điểm cao làm con ngạc nhiên.

Trong số 230 người con về thứ 15 và 14 người về trước con đều trong ở toán đi trước con từ một tiếng đồng hồ trở lên. Một điểm tốt cho Việt nam. Không có gì đáng ngạc nhiên vì con đi theo bản đồ quen.

Hôm qua thi đua đi bản đồ. Họ phát cho một bản đồ(boussole), bắt tìm 10 hộp đạn to bằng một máy radio trong một khu rừng độ 15 cây số vuông. Mỗi người một đường, đi từng đợt 10 người, mỗi đợt cách nhau năm phút. Họ phải chạy vì thời gian là yếu tố quan trọng trong một lộ trình xa đa số chỉ tìm được 5 điểm trên 10 được cho.

Con khởi hành trong toán chót, toán 23 nghĩa là hơn một tiếng rưỡi sau toán đầu. Con tìm được cả 10 điểm, và tuy không khi nào chạy về trước tất cả các sĩ quan khác. Trong số 230 người con về thứ 15 và 14 người về trước con đều trong ở toán đi trước con từ một tiếng đồng hồ trở lên. Một điểm tốt cho Việt nam. Không có gì đáng ngạc nhiên vì con đi theo bản đồ quen.

Mấy hôm nay tin tức về những trận đánh Quảng trị cho biết TQLC/VN đã lấy lại phần lớn thị xã này. Chắc tốn xương máu nhiều...

Mấy tuần vừa qua , con được dịp theo dõi thế vận hội thứ 20 trên vô tuyến truyền hình, trực tiếp từ Munich Đức Quốc bằng vệ tinh nhân tạo thật là hào hứng. Trong thế vận hội này điện tử làm việc nhiều, tất cả mesures về thời gian, khoảng cách đều đo bằng computers (máy điện tử) một cách chính xác đến 1/100 ème giây.

Mấy hôm nay tin tức về những trận đánh Quảng trị cho biết TQLC/VN đã lấy lại phần lớn thị xã này. Chắc tốn xương máu nhiều...

5-2-73 Quảng trị

Hôm nay là mùng 3 Tết. Con vẫn ở phía bắc Quảng trị. Từ hôm ngưng bắn đến nay, chỗ con tương đối yên không đụng độ. Trong khi các đơn vị khác vẫn giao tranh đều đều. Ngày ngưng bắn quả thật là một ngày khó quên trong cuộc đời. Những ngày trước pháo kích và tấn công như mưa bão nhất là đêm cuối cùng. Hai bên bám sát nhau. Đến 8 giờ kém 5 con cho lệnh ngưng bắn. Nhưng bên kia vẫn tiếp tục cho đến 8 giờ 20 khi con cho bắn một hoả hiệu.

Cũng may con không về TĐ2 TQLC như theo lệnh lúc đi Mỹ về. Họ bị thiệt hại rất nặng ở Cửa Việt như ba chắc đã nghe được ở đài BBC.

Và từ lúc đó đến giờ không còn nghe tiếng súng nữa. Họ ra khỏi vị trí cắm cờ. Bên con cũng vậy. Những lá cờ nằm cách nhau đôi khi chỉ có hai thước. Chúng con nhào qua bên kia bắt tay, mời thuốc quên rằng cách đây 10 phút còn chém giết nhau. Ngày hôm sau con cho chấm dứt những cuộc tiếp xúc, bên nào bên ấy ở. Vì họ phái những chính trị viên ăn nói thật hay đến nói chuyên với binh sĩ thật tình đến khờ khạo của mình. Ăn nói không lại. Lâu lâu chính con qua nói chuyện thôi! hay chọc ghẹo những nữ cán bộ.

Cũng may con không về TĐ2 TQLC như theo lệnh lúc đi Mỹ về. Họ bị thiệt hại rất nặng ở Cửa Việt như ba chắc đã nghe được ở đài BBC.

Quảng Trị 24-2-73

Con vẫn bình an. Những tuần qua tình hình có khi găng với bên kia tuy không đi đến chỗ nổ súng. Bây giờ thời yên hẳn. Nhưng cũng phải đề phòng không để họ qua mặt, chiếm đất cắm cờ. Riêng chỗ của con thì hai bên giữ nguyên vẹn như lúc ngưng bắn và họ cũng không dám ra khỏi những chỗ họ ở cũ.

Có nhiều chuyện cũng buồn cười lắm. Lâu lâu họ đem những đoàn văn công đến nơi giáp nhau để diễn. Hầm hố và giao thông hào đôi bên cách nhau 20,30m, ở giữa có làm hai cổng treo cờ và một căn nhà do hai bên dựng lên để ngồi nói chuyện. Bây giờ thì con cấm không cho qua cổng hay đến nhà đó nữa. Những đoàn văn nghệ và nữ ca sĩ hát và hò.

Họ cũng nói phét lắm. Bên họ mỗi đại đội có hoả đầu vụ, nấu cơm gánh lên cho họ ăn. Họ nói họ ăn điều độ và đầy đủ nhưng anh nào cũng xanh xao.

Lính mình không thích nghe chèo cổ nên chả thèm nghe mà chỉ ngồi bên này chọc ghẹo và cười. Họ cũng nói phét lắm. Bên họ mỗi đại đội có hoả đầu vụ, nấu cơm gánh lên cho họ ăn. Họ nói họ ăn điều độ và đầy đủ nhưng anh nào cũng xanh xao. Con nói với họ lính của con cứ phát đồ ăn cho họ, họ muốn ăn lúc nào thì ăn không cần giờ giấc.Muốn nấu kiểu nào cũng được. Đó là tự do kiểu miền nam. Muốn ăn nói sao cũng được.

Mời thuốc họ không hút, bảo là thuốc Mỹ. Không bao giờ thấy họ tự nhiên hay hồn nhiên như mình. Mình cười giỡn, đùa, chửi nhau. Họ thì không, không dám thổ lộ sợ đồng chí khác nghe...

Lúc đi Mỹ con có hai người bạn. Trung uý cả, cùng đi với con. Hôm về Vn họ về đơn vị TQLC khác. Cả hai đều bị thương nặng trong những ngày tiếp theo cuộc ngưng bắn tại Cửa Việt. Như vậy là trong toán 10 người lúc trước đi học anh văn tại Sàigòn cách đây 9 tháng con là một trong hai người còn cầm súng. Tất cả những người khác đều bị loại ra khỏi vòng chiến bằng cách này hay cách khác. Có phước thì bị thương vô phước thì mất xác...